Ο Σωκράτης ήταν γιος ενός λιθοξόου και μιας μαμής και παντρεμένος με την Ξανθίππη. Στον Πελοποννησιακό Πόλεμο διακρίθηκε για την ανδρεία του. Διαχειρίστηκε την πολιτική θέση που κατείχε στην Αθήνα χωρίς προσωπικές επιδιώξεις, αφοσιωμένος μόνο στο νόμο και τη δικαιοσύνη. Εξ αιτίας της κατηγορίας για εισαγωγή νέας θεότητας, «καινά δαιμόνια», και για αποπλάνηση νέων, καταδικάστηκε σε θάνατο, πίνοντας το δηλητήριο κώνειο. Επειδή ο διαφωτιστής φιλόσοφος Σωκράτης δίδασκε μόνο προφορικά και δεν άφησε κανένα γραπτό, γνωρίζουμε για την ζωή και τη διδασκαλία του μόνο μέσα από μαθητές του, όπως τον Πλάτωνα ή τον Ξενοφώντα. Ο Σωκράτης κατέκρινε πάνω από όλα τους σοφιστές, των οποίων η διδασκαλία απέβλεπε περισσότερο σε φραστική πειθώ παρά στις θεμελιώδεις γνώσεις και υποθέσεις.
Κύριος στόχος της φιλοσοφίας τού Σωκράτη ήταν η διαπίστωση της αλήθειας, την οποία προσπαθούσε να εντοπίσει μέσω της λεγόμενης εκμαιευτικής μεθόδου του: Αρχικά ο συνομιλητής του οδηγείτο μέσα από διαδοχικές ερωτήσεις στη διαπίστωση της άγνοιάς του και στη συνέχεια με νεώτερες ερωτήσεις στη διαπίστωση της αλήθειας, η οποία υπάρχει ήδη κρυμμένη μέσα σε κάθε άνθρωπο και επομένως αρκεί μόνο να έρθει στο φως. Οδηγός τού Σωκράτη ήταν η επιγραφή για την αυτογνωσία στο μαντείο των Δελφών «ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ» Για να οδηγηθεί κάποιος στη γνώση απαιτείται πρώτα η αυτογνωσία, κυρίως η γνώση για την άγνοιά του. Χαρακτηριστικό είναι εδώ το απόφθεγμά του «εν οίδα ότι ουκ οίδα». Ο Σωκράτης ήταν ένας από τους σημαντικότερους φιλοσόφους που επηρέασαν και επηρεάζουν την εικόνα της αρχαίας Ελλάδας και της φιλοσοφίας μέχρι τις ημέρες μας.
